سیستم استارت الکتریکی
سیستم‌های استارت الکتریکی بطور کلی در تمام دیزل ژنراتورها مانند ولوو، پرکینز، کامینز، میتسوبیشی و دوسان استفاده می‌شوند. منبع تغذیه سیستم‌های استارت الکتریکی یک باتری ۱۲ یا ۲۴ ولت DC است. سیستم استارت از استارتر، باتری و کنترل پنل تشکیل شده است. ممکن است موتورهای بزرگ مجهز به 2 استارتر باشد. ولتاژ استارتر مطابق با سایز موتور تعیین می‌شود.
۲۴ ولت DC برای موتورهای بزرگتر جهت کاهش جریان استارتر و در نتیجه کاهش سایز کابل استفاده می‌شود. کنترل استارت از طریق یک سلنوئید میسر می‌گردد که توسط سیستم کنترل دیزل ژنراتور کنترل می‌شود.
سیستم استارت دیزل ژنراتور (Diesel Generator Starter System) یا همان استارتر دیزل ژنراتور، سیستمی است که برای راه‌اندازی و شروع عملکرد موتور دیزل در ژنراتورهای دیزلی استفاده می‌شود. هدف اصلی این سیستم، ایجاد حرکت چرخشی اولیه در موتور دیزل تا آن را به سرعت عادی خود برساند تا بتواند بار را تأمین کند.
استارتر دیزل ژنراتور عموماً شامل یک موتور کوچک الکتریکی می‌باشد که با اعمال جریان برق به آن، حرکت چرخشی را تولید می‌کند. این موتور الکتریکی به منبع برق خارجی (مانند باتری) متصل می‌شود و با فشار دادن دکمه استارت یا چرخاندن کلید استارت، جریان الکتریکی به موتور اعمال می‌شود. این حرکت چرخشی اولیه به موتور دیزل منتقل می‌شود و باعث راه‌اندازی آن می‌شود.
بعد از راه‌اندازی اولیه موتور دیزل، از طریق سیستم سوخت، اشتعال و پیوسته شدن فرایند احتراق در سیلندرها، موتور به سرعت عادی خود می‌رسد و بتواند بار مورد نیاز را تأمین کند. در این مرحله، استارتر دیزل معمولاً غیرفعال می‌شود و موتور به صورت خودکار و با استفاده از سیستم سوخت، ادامه عملکرد خود را انجام می‌دهد. استارتر دیزل ژنراتور یکی از اجزای حیاتی در ساختار ژنراتور دیزل است و عملکرد صحیح آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
استارتر در دیزل ژنراتور برای راه‌اندازی موتور دیزل استفاده می‌شود. وظیفه اصلی استارتر، ایجاد حرکت چرخشی اولیه در موتور دیزل است تا بتواند بار را تأمین کند.
در دیزل ژنراتور، استارتر عموماً شامل یک موتور کوچک الکتریکی است که با اعمال جریان برق به آن، حرکت چرخشی را تولید می‌کند. این موتور الکتریکی به منبع برق خارجی متصل می‌شود، معمولاً از طریق باتری، و با استفاده از دکمه استارت یا کلید استارت، جریان الکتریکی به آن اعمال می‌شود.
وقتی استارتر فعال می‌شود، موتور الکتریکی حرکت چرخشی را تولید کرده و این حرکت چرخشی از طریق دنده‌های استارتر به موتور دیزل منتقل می‌شود. این حرکت چرخشی اولیه باعث چرخش سیستم کرنک شفت موتور می‌شود و فرایند سوخت‌رسانی و اشتعال در سیلندرها آغاز می‌شود.
بعد از راه‌اندازی اولیه موتور دیزل، سیستم سوخت و جرقه‌زنی به عهده خود موتور است و استارتر غیرفعال می‌شود. موتور به سرعت عادی خود می‌رسد و آماده تأمین بار مورد نیاز می‌شود.
استارتر دیزل ژنراتور در بخش عقبی پوسته موتور نصب می‌شود و دنده‌های آن به صورت شیار دار به شفت متصل می‌شوند. همچنین، دنده‌های بزرگ فلایویل نیز با دنده‌های استارتر ارتباط برقرار می‌کنند. این دنده‌ها با همکاری استارتر، یک جرقه قوی تولید می‌کنند که به موتور دیزل انتقال داده می‌شود و فرآیند روشن شدن موتور را آغاز می‌کند.
به طور خلاصه، استارت در دیزل ژنراتور برای راه‌اندازی اولیه موتور دیزل استفاده می‌شود. با تأمین توان لازم، استارتر حرکت چرخشی اولیه را در موتور تولید می‌کند و فرایند سوخت‌رسانی و اشتعال را آغاز می‌کند تا موتور بتواند عملکرد خود را به صورت مستقل ادامه دهد.
در دیزل ژنراتورها، دو نوع استارتر متداول استارتر الکترونیکی و استارتر پنوماتیکی هستند. در ادامه به توضیح هر یک از این نوع استارترها می‌پردازیم:
استارتر الکترونیکی یا استارتر الکتریکی در دیزل ژنراتورها با استفاده از یک موتور الکتریکی کوچک که به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود، حرکت چرخشی اولیه را در موتور دیزل ایجاد می‌کند. این نوع استارتر به منبع برق خارجی، معمولاً باتری، متصل می‌شود و با اعمال جریان الکتریکی به موتور الکتریکی، حرکت چرخشی را تولید می‌کند. استارتر الکترونیکی دارای کنترل‌ها و سیستم‌های الکترونیکی برای مدیریت بهتر عملکرد و راه‌اندازی موتور است. عموماً این نوع استارترها در ژنراتورهای بزرگ و صنعتی استفاده می‌شوند.
استارتر پنوماتیکی در دیزل ژنراتورها از طریق استفاده از هوا فشرده برای ایجاد حرکت چرخشی اولیه در موتور دیزل استفاده می‌شود. در این نوع استارتر، هوا فشرده توسط یک کمپرسور هوا تولید می‌شود و از طریق سیستم پنوماتیکی به استارتر منتقل می‌شود. استارتر پنوماتیکی شامل یک موتور پنوماتیکی است که با تأمین هوا فشرده، حرکت چرخشی را در موتور دیزل ایجاد می‌کند. این نوع استارترها عموماً در ژنراتورهای صنعتی و در محیط‌هایی که هوای فشرده موجود است، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
استارتر الکترونیکی و استارتر پنوماتیکی هر دو نوع استارتر موثری برای راه‌اندازی موتور دیزل ژنراتور هستند. انتخاب بین این دو نوع استارتر بستگی به نیازهای و شرایط خاص هر سیستم دیزل ژنراتور دارد.
استارتر در ساختار دیزل ژنراتور نقش بسیار مهمی دارد. وظیفه اصلی استارتر، راه‌اندازی موتور دیزل است که با فعال شدن موتور، ژنراتور برق تولید می‌کند. در واقع، استارتر به موتور دیزل امکان روشن شدن و شروع عملکرد خود را می‌دهد.
وقتی دیزل ژنراتور خاموش است، موتور دیزل در حالت غیرفعال قرار دارد و برای راه‌اندازی نیاز به حرکت چرخشی اولیه دارد تا بتواند بار را تأمین کند. استارتر دیزل ژنراتور با اعمال جریان برق به آن، حرکت چرخشی اولیه را در موتور تولید می‌کند.
استارتر دیزل ژنراتور معمولاً شامل یک موتور کوچک الکتریکی است که با فعال شدن، حرکت چرخشی را تولید می‌کند. این حرکت چرخشی از طریق دنده‌های استارتر به موتور دیزل منتقل می‌شود و فرایند سوخت‌رسانی و اشتعال در سیلندرها را آغاز می‌کند.
بعد از راه‌اندازی اولیه موتور دیزل توسط استارتر، موتور به سرعت عادی خود می‌رسد و عملکرد خود را به صورت مستقل ادامه می‌دهد. در این مرحله، استارتر غیرفعال می‌شود و موتور دیزل ژنراتور به تولید برق می‌پردازد. بنابراین، استارتر در ساختار دیزل ژنراتور نقش اساسی و حیاتی را دارد و برای راه‌اندازی موتور دیزل استفاده می‌شود تا عملکرد ژنراتور برق را آغاز کند.
توجه داشته باشید که ترکیب و نوع اجزا ممکن است بسته به نوع و طراحی خاص استارتر و ژنراتور دیزل باشد. برخی از اجزا نام برده شده ممکن است در برخی استارترها حضور نداشته باشند یا اجزای دیگری نیز در استارترها وجود داشته باشد که در فهم عمومی برای نام بردن آنها از دست رفته است.
استارتر دیزل ژنراتور شامل اجزا مختلفی است که هر یک وظایف خاص خود را در فرایند راه‌اندازی موتور دیزل انجام می‌دهند. برخی از اجزا تشکیل دهنده استارتر عبارتند از:
آرمیچر یا موتور الکتریکی کوچکی است که در استارتر استفاده می‌شود. این قطعه به منظور تولید حرکت چرخشی در موتور دیزل عمل می‌کند.
کموتورها در استارتر به عنوان اتصال بین آرمیچر و سیم‌های قدرت استفاده می‌شوند. آنها با تغییر جهت جریان الکتریکی در آرمیچر، حرکت چرخشی را به موتور دیزل منتقل می‌کنند.
سولوئو یا اتوماتیک استارت یک قطعه الکترومغناطیسی است که با استفاده از جریان الکتریکی، روند راه‌اندازی استارتر را کنترل می‌کند. این قطعه به منظور اتصال و قطع جریان الکتریکی برای راه‌اندازی و خاموشی استارتر استفاده می‌شود.
بالشتک ها قطعاتی هستند که به طرف آرمیچر فشار می‌آورند و جریان الکتریکی را از آن عبور می‌دهند. آنها نقش اصلی در انتقال برق بین آرمیچر و کموتورها دارند. بالشتک‌ها، قطعات کربنی هستند که با آرمیچر در تماس هستند و جریان الکتریکی را از منبع برق به آرمیچر منتقل می‌کنند.
دنده یا چرخ‌دنده، حرکت چرخشی ایجاد شده توسط آرمیچر را به موتور دیزل منتقل می‌کند. این دنده‌ها معمولاً در ساختار استارتر قرار دارند و وظیفه انتقال حرکت را بین قطعات مختلف بر عهده دارند. دنده در استارتر برای انتقال حرکت از موتور استفاده می‌شود. این دنده با دنده‌های موتور ترکیب می‌شود تا چرخش را به آرمیچر منتقل کند.
پوسته و درپوش استارتر، قطعات داخلی را محافظت می‌کنند و به واحد استارتر سهولت در نصب و نگهداری می‌دهند. پوسته و درپوش استارتر، قسمتی است که محافظت کننده برای اجزای داخلی استارتر است و آنها را در مقابل ضربه‌ها، خراش‌ها و آلودگی‌ها محافظت می‌کند.
زغال‌ها نیز به عنوان بالشتک‌ها نامیده می‌شوند و وظیفه انتقال جریان الکتریکی از منبع برق به آرمیچر را دارند. کلاچ یکطرفه (One-way Clutch) هم در استارتر استفاده می‌شود تا جلوگیری از چرخش برعکس آرمیچر و انتقال حرکت به دنده در زمان خاموش شدن موتور دیزل را انجام دهد.
توجه داشته باشید که ترکیب و نوع اجزا ممکن است بسته به نوع و طراحی خاص استارتر و ژنراتور دیزل باشد. برخی از اجزا نام برده شده ممکن است در برخی استارترها حضور نداشته باشند یا اجزای دیگری نیز در استارترها وجود داشته باشد که در فهم عمومی برای نام بردن آنها از دست رفته است.
